正月:启蛰。言始发蛰也。
雁北乡。
先言雁而后言乡者,何也?见雁而后数其乡也。乡者,何也?乡其居也,雁以北方为居。何以谓之居?生且长焉尔。“九月遰鸿雁”,先言遰而后言鸿雁,何也?见遰而后数之,则鸿雁也。何不谓南乡也?曰:非其居也,故不谓南乡。记鸿雁之遰也,如不记其乡,何也?曰:鸿不必当小正之遰者也。
本文来自jirehuo.com
雉震呴。
内容来自www.jirehuo.com
震也者,鸣也。呴也者,鼓其翼也。正月必雷,雷不必闻,惟雉为必闻。何以谓之雷?则雉震呴,相识以雷。
挤热火,www.jirehuo.com
鱼陟负冰。
本文来自jirehuo.com
陟,升也。负冰云者,言解蛰也。
挤热火,www.jirehuo.com
农纬厥耒。
纬,束也。束其耒云尔者,用是见君之亦有耒也。 copyright jirehuo.com
初岁祭耒始用篸。
初岁祭耒,始用篸也。篸也者,终岁之用祭也。其曰"初"云尔者,言是月始用之也。初者,始也。或曰:祭韭也。
囿有见韭。
囿也者,园之燕者也。
时有俊风。
内容来自www.jirehuo.com
俊者,大也。大风,南风也。何大於南风也?曰:合冰必於南风,解冰必於南风;生必於南风,收必於南风;故大之也。 copyright jirehuo.com
寒日涤冻涂。 copyright jirehuo.com
涤也者,变也,变而暖也。冻涂也者,冻下而泽上多也。 挤热火,www.jirehuo.com
田鼠出。 内容来自www.jirehuo.com
田鼠者,嗛鼠也,记时也。
农率均田。
copyright jirehuo.com
率者,循也。均田者,始除田也,言农夫急除田也。
内容来自www.jirehuo.com
獭献鱼。
獭祭鱼,其必与之献,何也?曰:非其类也。祭也者,得多也,善其祭而后食之。"十月豺祭兽",谓之"祭";"獭祭鱼",谓之"献";何也?豺祭其类,獭祭非其类,故谓之"献",大之也。 本文来自jirehuo.com
鹰则为鸠。
鹰也者,其杀之时也。鸠也者,非其杀之时也。善变而之仁也,故其言之也,曰"则",尽其辞也。 copyright jirehuo.com
农及雪泽。 内容来自www.jirehuo.com
言雪泽之无高下也。 内容来自www.jirehuo.com
初服於公田。 copyright jirehuo.com
古有公田焉者。古者先服公田,而后服其田也。 copyright jirehuo.com
采芸。
挤热火,www.jirehuo.com
为庙采也。 内容来自www.jirehuo.com
鞠则见。
鞠者何?星名也。鞠则见者,岁再见尔。 copyright jirehuo.com
初昏参中。 挤热火,www.jirehuo.com
盖记时也云。
斗柄县在下。
言斗柄者,所以著参之中也。
柳稊。
稊也者,发孚也。 copyright jirehuo.com
梅、杏、杝桃则华。 内容来自www.jirehuo.com
杝桃,山桃也。
缇缟。 挤热火,www.jirehuo.com
缟也者,莎随也。缇也者,其实也。先言缇而后言缟,何也?缇先见者也。何以谓之?小正以著名也。
内容来自www.jirehuo.com
鸡桴粥。
粥也者,相粥之时也。或曰:桴,妪伏也。粥,养也。 挤热火,www.jirehuo.com
二月:往耰黍,禅。 内容来自www.jirehuo.com
禅,单也。 本文来自jirehuo.com
初俊羔助厥母粥。
俊也者,大也。粥也者,养也。言大羔能食草木,而不食其母也。羊盖非其子而后养之,善养而记之也。或曰:夏有煮祭,祭者用羔。是时也,不足喜乐,善羔之为生也而祭之,与羔羊腹时也。
copyright jirehuo.com
绥多女士。
copyright jirehuo.com
绥,安也。冠子取妇之时也。 本文来自jirehuo.com
丁亥万用入学。
丁亥者,吉日也。万也者,干戚舞也。入学也者,大学也。谓今时大舍采也。
挤热火,www.jirehuo.com
祭鲔。 copyright jirehuo.com
祭不必鲔,记鲔何也?鲔之至有时,美物也。鲔者,鱼之先至者也,而其至有时,谨记其时。 内容来自www.jirehuo.com
荣堇、采蘩。 本文来自jirehuo.com
堇,菜也。蘩,由胡;由胡者,蘩母也;蘩母者,旁勃也。皆豆实也,故记之。 本文来自jirehuo.com
昆小虫抵蚳。
本文来自jirehuo.com
昆者,众也,由魂魂也。由魂魂也者,动也,小虫动也。其先言动而后言虫者。何也?万物至是,动而后著。抵,犹推也。蚳。螘卵也,为祭醢也。取之则必推之,推之不必取之,取必推而不言取。
来降燕。 挤热火,www.jirehuo.com
乃睇燕乙也。降者,下也。言来者何也?莫能见其始出也,故曰‘来降’。言‘乃睇’何也?睇者,眄也。眄者,视可为室者也。百鸟皆曰巢,{穴犮}穴取与之室,何也?操泥而就家,人人内也。 copyright jirehuo.com
剥鱓。以为鼓也。
挤热火,www.jirehuo.com
有鸣仓庚。 copyright jirehuo.com
仓庚者,商庚也。商庚者,长股也。 copyright jirehuo.com
荣芸,时有见稊,始收。 内容来自www.jirehuo.com
有见稊而后始收,是小正序也。小正之序时也,皆若是也。稊者,所为豆实。
挤热火,www.jirehuo.com
三月:参则伏。 挤热火,www.jirehuo.com
伏者,非亡之辞也。星无时而不见,我有不见之时,故曰伏云。
摄桑。 挤热火,www.jirehuo.com
桑摄而记之,急桑也。 内容来自www.jirehuo.com
委杨。 挤热火,www.jirehuo.com
杨则苑而后记之。
copyright jirehuo.com
韦羊。
羊有相还之时,其类韦々然,记变尔。或曰:韦,羝也。
内容来自www.jirehuo.com
螜则鸣。
copyright jirehuo.com
螜,天蝼也。
本文来自jirehuo.com
颁冰。 内容来自www.jirehuo.com
颁冰也者,分冰以授大夫也。 内容来自www.jirehuo.com
采识。
内容来自www.jirehuo.com
识,草也。 内容来自www.jirehuo.com
妾、子始蚕。 内容来自www.jirehuo.com
先妾而后子,何也?曰:事有渐也,言事自卑者始。 内容来自www.jirehuo.com
执养宫事。
执,操也。养,大也。
copyright jirehuo.com
祈麦实。
麦实者,五穀之先见者,故急祈而记之也。
copyright jirehuo.com
越有小旱。 挤热火,www.jirehuo.com
越,于也。记是时恒有小旱。
田鼠化为鴽。 copyright jirehuo.com
鴽,鹌也。变而之善,故尽其辞也。鴽为鼠,变而之不善,故不鴽尽其辞也。
copyright jirehuo.com
拂桐芭。
内容来自www.jirehuo.com
拂也者,拂也。桐芭之时也。或曰:言桐芭始生貌拂拂然也。 挤热火,www.jirehuo.com
鸣鸠。 挤热火,www.jirehuo.com
言始相命也。先鸣而后鸠,何也?鸠者鸣,而后知其鸠也。
内容来自www.jirehuo.com
四月:昴则见。
初昏南门正。
内容来自www.jirehuo.com
南门者,星也。岁再见。壹正,盖大正所取法也。 内容来自www.jirehuo.com
鸣札。 内容来自www.jirehuo.com
札者,宁县也。鸣而后知之,故先鸣而后札。 copyright jirehuo.com
囿有见杏。 copyright jirehuo.com
囿者,山之燕者也。 挤热火,www.jirehuo.com
鸣蜮。 内容来自www.jirehuo.com
蜮也者,或曰,屈造之属也。 挤热火,www.jirehuo.com
王萯秀。
本文来自jirehuo.com
取荼。
荼也者,以为君荐蒋也。 挤热火,www.jirehuo.com
秀幽。 内容来自www.jirehuo.com
越有大旱。
记时尔。
本文来自jirehuo.com
执陟攻驹。
执也者,始执驹也。执驹也者,离之去母也。陟,升也。执而升之君也。攻驹也者,教之服车,数舍之也。 copyright jirehuo.com
五月:参则见。
参也者,伐星也,故尽其辞也。
浮游有殷。 copyright jirehuo.com
殷,众也。浮游,殷之时也。浮游者,渠略也,朝生而莫死。称“有”,何也?有见也。 本文来自jirehuo.com
鴂则鸣。
内容来自www.jirehuo.com
鴂者,百鹩也。鸣者,相命也。其不辜之时也,是善之,故尽其辞也。
时有养日。 挤热火,www.jirehuo.com
养,长也。一则在本,一则在末,故其记曰"时养日"云也。
本文来自jirehuo.com
乃瓜。
copyright jirehuo.com
乃者,急瓜之辞也。瓜也者,始食瓜也。 内容来自www.jirehuo.com
良蜩鸣。
良蜩也者,五采具。 内容来自www.jirehuo.com
匽之兴,五日翕,望乃伏。 本文来自jirehuo.com
其不言“生”而称“兴”,何也?不知其生之时,故曰“兴”。以其兴也,故言之“兴”。五日翕也。望也者,月之望也。而伏云者,不知其死也,故谓之“伏”。五日也者,十五日也。翕也者,合也。伏也者,入而不见也。
启灌蓝蓼。
内容来自www.jirehuo.com
启者,别也,陶而疏之也。灌也者,聚生者也。记时也。 挤热火,www.jirehuo.com
鸠为鹰。 内容来自www.jirehuo.com
唐蜩鸣。
本文来自jirehuo.com
唐蜩者,匽也。 挤热火,www.jirehuo.com
初昏大火中。 挤热火,www.jirehuo.com
大火者,心也。心中,种黍、菽、糜时也。 挤热火,www.jirehuo.com
煮梅。 内容来自www.jirehuo.com
为豆实也。
copyright jirehuo.com
蓄兰。 挤热火,www.jirehuo.com
为沐浴也。
菽糜。 内容来自www.jirehuo.com
以在经中,又言之时,何也?是食矩关而记之。
copyright jirehuo.com
颁马。
分夫妇之驹也。 内容来自www.jirehuo.com
将閒诸则。 挤热火,www.jirehuo.com
或取离驹纳之法则也。 内容来自www.jirehuo.com
六月:初昏斗柄正在上。 本文来自jirehuo.com
五月大火中,六月斗柄正在上,用此见斗柄之不正当心也,盖当依依尾也。
挤热火,www.jirehuo.com
煮桃。 内容来自www.jirehuo.com
桃也者,杝桃也;杝桃也者,山桃也;煮以为豆实也。
鹰始挚。
copyright jirehuo.com
始挚而言之,何也?讳杀之辞也,故言挚云。 本文来自jirehuo.com
七月:
秀雚苇。 挤热火,www.jirehuo.com
未秀则不为雚苇,秀然后为雚苇,故先言秀。
狸子肇肆。
肇,始也。肆,遂也。言其始遂也。其或曰:肆杀也。 挤热火,www.jirehuo.com
湟潦生苹。
内容来自www.jirehuo.com
湟,下处也。有湟,然后有潦;有潦,而后有苹草也。
copyright jirehuo.com
爽死。 copyright jirehuo.com
爽也者,犹疏也。 本文来自jirehuo.com
荓秀。 本文来自jirehuo.com
荓也者,马帚也。 copyright jirehuo.com
汉案户。
本文来自jirehuo.com
汉也者,河也。案户也者,直户也,言正南北也。
寒蝉鸣。
寒蝉也者,蝭𧔉也。 copyright jirehuo.com
初昏织女正东乡。 挤热火,www.jirehuo.com
时有霖雨。 copyright jirehuo.com
灌荼。 copyright jirehuo.com
灌,聚也。荼,雚苇之秀,为蒋褚之也。雚未秀为菼,苇未秀为芦。斗柄县在下则旦。 copyright jirehuo.com
八月:剥瓜。
畜瓜之时也。
玄校。 内容来自www.jirehuo.com
玄也者,黑也。校也者,若绿色然,妇人未嫁者衣之。
剥枣。 内容来自www.jirehuo.com
剥也者,取也。
粟零。
挤热火,www.jirehuo.com
零也者,降也。零而后取之,故不言剥也。 copyright jirehuo.com
丹鸟羞白鸟。 挤热火,www.jirehuo.com
丹鸟者,谓丹良也。白鸟,谓闽蚋也。其谓之鸟,何也?重其养者也。有翼者为鸟。羞也者,进也,不尽食也。 挤热火,www.jirehuo.com
辰则伏。
挤热火,www.jirehuo.com
辰也者,谓星也。伏也者,入而不见也。 copyright jirehuo.com
鹿人从。 copyright jirehuo.com
鹿人从者:从,群也。鹿之养也离,群而善之。离而生,非所知时也,故记从、不记离。君子之居幽也,不言。或曰:人从也者,大者於外,小者於内率之也。
鴽为鼠。 挤热火,www.jirehuo.com
参中则旦。 本文来自jirehuo.com
九月:内火。 copyright jirehuo.com
内火也者,大火;大火也者,心也。 本文来自jirehuo.com
遰鸿雁。 copyright jirehuo.com
遰,往也。
主夫出火。 本文来自jirehuo.com
主以时纵火也。 内容来自www.jirehuo.com
陟玄鸟蛰。 copyright jirehuo.com
陟,升也。玄鸟也者,燕也。先言“陟”而后言“蛰”,何也?陟而后蛰也。 内容来自www.jirehuo.com
熊、罴、貊、貉、鼪、鼬则穴,若蛰而。
荣鞠树麦。 本文来自jirehuo.com
鞠,草也。鞠荣而树麦,时之急也。
王始裘。 copyright jirehuo.com
王始裘者,何也?衣裘之时也。
内容来自www.jirehuo.com
辰系於日。
雀入于海为蛤。 内容来自www.jirehuo.com
盖有矣,非常入也。
内容来自www.jirehuo.com
十月:豺祭兽。 本文来自jirehuo.com
善其祭而后食之也。 内容来自www.jirehuo.com
初昏南门见。 挤热火,www.jirehuo.com
南门者,星名也,及此再见矣。
黑鸟浴。 copyright jirehuo.com
黑鸟者,何也?乌也。浴也者,飞乍高乍下也。
内容来自www.jirehuo.com
时有养夜。 内容来自www.jirehuo.com
养者,长也;若日之长也。
玄雉入于淮,为蜃。 copyright jirehuo.com
蜃者,蒲卢也。 本文来自jirehuo.com
织女正北乡,则旦。 本文来自jirehuo.com
织女,星名也。
copyright jirehuo.com
十一月:王狩。
狩者,言王之时田也,冬猎为狩。 本文来自jirehuo.com
陈筋革。 copyright jirehuo.com
陈筋革者,省兵甲也。 内容来自www.jirehuo.com
啬人不从。 本文来自jirehuo.com
不从者,弗行。
于时月也,万物不通。
内容来自www.jirehuo.com
陨麋角。
陨,坠也。日冬至,阳气至,始动,诸向生皆蒙蒙符矣,故麋角陨,记时焉尔。 挤热火,www.jirehuo.com
十二月:鸣弋。 内容来自www.jirehuo.com
弋也者,禽也。先言“鸣”而后言“弋”者,何也?鸣而后知其弋也。
本文来自jirehuo.com
元驹贲。
元驹也者,螘也。贲者,何也?走於地中也。
纳卵蒜。
卵蒜也者,本如卵者也。纳者,何也?纳之君也。 内容来自www.jirehuo.com
虞人入梁。
虞人,官也。梁者,主设罔罟者也。 本文来自jirehuo.com
陨麋角。 内容来自www.jirehuo.com
盖阳气旦睹也,故记之也。 内容来自www.jirehuo.com
