◎百官志三
○南面上
契丹国自唐太宗置都督、刺史,武后加以王封,玄宗置经略使,始有唐官爵矣。其后习闻河北蕃镇受唐官名,于是太师、太保、司徒、司空施于部族。太祖因之。大同元年,世宗始置北院枢密使。明年,世宗以高勋为南院枢密,则枢密之设,盖自太宗入汴始矣。天禄四年,建政事省。于是南面官僚可得而书。其始,汉人枢密院兼尚书省,吏、兵、刑有承旨,户、工有主事,中书省兼礼部,别有户部使司。以营州之地加幽、冀之半,用是适足矣。中叶弥文,耶律杨六为太傅,知有三师矣。忽古质为太尉,知有三公矣。斡古得为常侍,刘泾为礼部尚书,知有门下、尚书省矣。库部、虞部、仓部员外出使,则知备郎官列宿之员。室昉监修,则知国史有院。程翥舍人,则知起居有注。邢抱朴承旨,王言敷学士,则知有翰林内制。张干政事舍人,则知有中书外制。大理、司农有卿,国子、少府有监,九卿、列监见矣。金吾、千牛有大将,十六列卫见矣。太子上有师保,下有府率,东宫备官也。节度、观察、防御、团练、刺史,咸在方州,如唐制也。凡唐官可考见者,列具于篇;无征者不书。
挤热火,www.jirehuo.com
南面朝宫
本文来自www.jirehuo.com
辽有北面朝官矣,既得燕、代十有六州,乃用唐制,复设南面三省、六部、台、院、寺、监、诸卫、东宫之官。诚有志帝王之盛制,亦以招徕中国之人也。
三师府,本名三公,汉以丞相、太尉、御史大夫为三公,故称三师。 copyright www.jirehuo.com
太师。穆宗应历三年见太师唐骨德。
太傅。太宗会同元年命冯道守太傅。
太保。会同元年刘昫守太保。
少师。《耶律资忠传》见少师萧把哥。
少傅
少保
掌印。耶律乙辛,重熙中掌太保印。
三公府。先汉丞相、太尉、御史大夫,后汉更名大司徒、大司马、大司空,唐太尉、司徒、司空。又名三司。 copyright www.jirehuo.com
太尉。太宗天显十一年见太尉赵思温。
www.jirehuo.com内容管理系统
司徒。世宗天禄元年见司徒划设。
司空。圣宗统和三十年见司空邢抱质。
汉人枢密院。本兵部之职,在周为大司马,汉为太尉。唐季宦官用事,内置枢密院,后改用士人。晋天福中废,开运元年复置。太祖初有汉儿司,韩知古总知汉儿司事。太宗入汴,因晋置枢密院,掌汉人兵马之政,初兼尚书省。
挤热火www.jirehuo.com
枢密使。太宗大同元年见枢密使李崧。
知枢密使事
挤热火,www.jirehuo.com
知枢密院事 挤热火www.jirehuo.com
枢密副使。杨遵勖,咸雍中为枢密副使。 copyright www.jirehuo.com
同知枢密院事。圣宗太平六年见同知枢密院事耶律迷离已。 www.jirehuo.com内容管理系统
知枢密院副使事。杨皙,兴宗重熙十二年知枢密院副使事。
www.jirehuo.com内容管理系统
枢密直学士。圣宗统和二年见枢密直学士郭嘏。 本文来自www.jirehuo.com
枢密都承旨。圣宗开泰九年见枢密都承旨韩绍芳。
挤热火www.jirehuo.com
枢密副承旨。杨遵勖,重熙中为枢密副承旨。 内容来自www.jirehuo.com
吏房承旨
兵刑房承旨 挤热火,www.jirehuo.com
户房主事 www.jirehuo.com内容管理系统
厅房即工部主事
中书省。初名政事省。太祖置官,世宗天禄四年建政事省,兴宗重熙十三年改中书省。 内容来自www.jirehuo.com
中书令。韩延徽,太祖时为政事令;韩知古,天显初为中书令;会同五年又见政事令赵延寿。 内容来自www.jirehuo.com
大丞相。太宗大同元年见大丞相赵延寿。
左丞相。圣宗太平四年见左丞相张俭。 www.jirehuo.com内容管理系统
右丞相。圣宗开泰元年见右丞相马保忠。
www.jirehuo.com内容管理系统
知中书省事。萧孝友,兴宗重熙十年知中书省事。 copyright www.jirehuo.com
中书侍郎。韩资让,寿隆初为中书侍郎。 内容来自www.jirehuo.com
同中书门下平章事。太祖加王郁同政事门下平章事,太宗 copyright www.jirehuo.com
大同元年见平章事张砺。
内容来自www.jirehuo.com
参知政事。圣宗统和十二年见参知政事邢抱朴。
内容来自www.jirehuo.com
堂后官。太平二年见堂后官张克恭。 本文来自www.jirehuo.com
主事。 挤热火www.jirehuo.com
守当官。并见耶律俨《建官制度》。
www.jirehuo.com内容管理系统
令史。耶律俨,道宗咸雍三年为中书省令史。 挤热火www.jirehuo.com
中书舍人院。 内容来自www.jirehuo.com
中书舍人。室昉,景宗保宁间为政事舍人;道宗咸雍三年见中书舍人马铉。
右谏院。 www.jirehuo.com内容管理系统
右谏议大夫。圣宗统和七年见谏议大夫马得臣。 本文来自www.jirehuo.com
右补阙
内容来自www.jirehuo.com
右拾遗。刘景,穆宗应历初为右拾遗。 本文来自www.jirehuo.com
门下省
挤热火,www.jirehuo.com
侍中。赵思忠,太宗会同中为侍中。
常侍。兴宗重熙十四年见常侍斡古得。 本文来自www.jirehuo.com
散骑常侍。马人望,天祚乾统中为左散骑常侍。 挤热火www.jirehuo.com
给事中。圣宗统和二年见给事中郭嘏。 挤热火,www.jirehuo.com
门下侍郎。杨皙,清宁初为门下侍郎。
起居舍人院 copyright www.jirehuo.com
起居舍人。圣宗开泰五年见起居舍人程翥。 挤热火www.jirehuo.com
知起居注。耶律敌烈,重熙末知起居注。
本文来自www.jirehuo.com
起居郎。杜防,开泰中为起居郎。
挤热火,www.jirehuo.com
左谏院
左谏议大夫。 本文来自www.jirehuo.com
左补阙。
挤热火www.jirehuo.com
左拾遗。统和三年见左拾遗刘景。 挤热火www.jirehuo.com
通事舍人院 内容来自www.jirehuo.com
通事舍人。统和七年见通事舍人李琬。 内容来自www.jirehuo.com
符宝司
符宝郎。耶律玦,重熙初为符宝郎。 copyright www.jirehuo.com
东上阁门司。太宗会同元年置。
东上阁门使。韩延徽传见东上阁门使郑延丰。 copyright www.jirehuo.com
东上阁门副使
西上阁门司
西上阁门使。统和二十一年见西上阁门使丁振。
本文来自www.jirehuo.com
西上阁门副使
挤热火www.jirehuo.com
东头承奉班 copyright www.jirehuo.com
东头承奉官。韩德让,景宗时为东头承奉官。 挤热火,www.jirehuo.com
西头承奉班 内容来自www.jirehuo.com
西头承奉官
挤热火www.jirehuo.com
通进司
内容来自www.jirehuo.com
左通进
本文来自www.jirehuo.com
右通进。耶律瑶质,景宗时为右通进。 内容来自www.jirehuo.com
登闻鼓院
知登闻鼓使 copyright www.jirehuo.com
匦院 挤热火www.jirehuo.com
知匦院使。太平三年见知匦院事杜防。 本文来自www.jirehuo.com
诰院
诰院给事。耶律铎斡,重熙末为诰院给事。
尚书省。太祖尝置左右尚书。 本文来自www.jirehuo.com
尚书令。萧思温,景宗保宁初为尚书令。
挤热火www.jirehuo.com
左仆射。太祖初,康默记为左尚书,三年,见左仆射韩知古。 挤热火www.jirehuo.com
右仆射。太宗会同元年,见右仆射烈束。
左丞。武白为尚书左丞。 挤热火www.jirehuo.com
右丞
copyright www.jirehuo.com
左司郎中
copyright www.jirehuo.com
右司郎中
左司员外郎 copyright www.jirehuo.com
右司员外郎
六部职名总目:
内容来自www.jirehuo.com
某部
www.jirehuo.com内容管理系统
某部尚书。圣宗开泰元年见吏部尚书刘绩。
挤热火www.jirehuo.com
某部侍郎。王观,兴宗重熙中为兵部侍郎;李澣,穆宗朝累迁工部侍郎。 www.jirehuo.com内容管理系统
某部郎中。刘辉,道宗大安末为礼部郎中。 本文来自www.jirehuo.com
某部员外郎。开泰五年见礼部员外郎王景运。 www.jirehuo.com内容管理系统
某部郎中。圣宗统和九年见虞部郎中崔祐。诸曹郎官未详。 www.jirehuo.com内容管理系统
御史台。太宗会同元年置。 挤热火,www.jirehuo.com
御史大夫。会同九年见御史大夫耶律解里。
挤热火,www.jirehuo.com
御史中丞 内容来自www.jirehuo.com
侍御。重熙七年见南面侍御壮骨里。
www.jirehuo.com内容管理系统
殿中司。
挤热火www.jirehuo.com
殿中。圣宗开泰元年见殿中高可恒。
殿中丞
内容来自www.jirehuo.com
尚舍局。见《辽朝杂礼》。
挤热火www.jirehuo.com
奉御 www.jirehuo.com内容管理系统
尚乘局奉御 挤热火www.jirehuo.com
尚辇局奉御
尚食局奉御 本文来自www.jirehuo.com
尚衣局奉御。
翰林院。掌天子文翰之事。 挤热火,www.jirehuo.com
翰林都林牙。兴宗重熙十三年见翰林都林牙耶律庶成。 挤热火www.jirehuo.com
南面林牙。耶律磨鲁古,圣宗统和初为南面林牙。
内容来自www.jirehuo.com
翰林学士承旨。《赵延寿传》见翰林学士承旨张砺。
内容来自www.jirehuo.com
翰林学士。太宗大同元年见和凝为瀚林学士。
翰林祭酒。韩德崇,景宗保宁初为翰林祭酒。 挤热火www.jirehuo.com
知制诰。室昉,太宗入汴,诏知制诰。 挤热火www.jirehuo.com
翰林画院
www.jirehuo.com内容管理系统
翰林画待诏。圣宗开泰七年见翰林画待诏陈升。
挤热火www.jirehuo.com
翰林医官。天祚保大二年见提举翰林医官李奭。 内容来自www.jirehuo.com
国史院。
本文来自www.jirehuo.com
监修国史。圣宗统和九年见监修国史室昉。 本文来自www.jirehuo.com
史馆学士。景宗保宁八年见史馆学士。
www.jirehuo.com内容管理系统
史馆修撰。刘辉,大安末为史馆修撰。 挤热火www.jirehuo.com
修国史。耶律玦,重熙初修国史。
本文来自www.jirehuo.com
宣政殿。
宣政殿学士。穆宗应历元年见宣政殿学士李澣。
挤热火,www.jirehuo.com
观书殿 内容来自www.jirehuo.com
观书殿学士。王鼎,寿隆初为观书殿学士。
昭文馆 copyright www.jirehuo.com
昭文馆直学士。杨遵勖子晦为昭文馆直学士。
崇文馆 本文来自www.jirehuo.com
崇文馆大学士。韩延徽,太祖时为崇文馆大学士。 copyright www.jirehuo.com
乾文阁 www.jirehuo.com内容管理系统
乾文阁学士。王观,道宗咸雍五年为乾文阁学士。 本文来自www.jirehuo.com
宣徽院。太宗会同元年置。 www.jirehuo.com内容管理系统
宣徽使
知宣徽院事。马得臣,统和初知宣徽院事。 挤热火www.jirehuo.com
宣徽副使
挤热火,www.jirehuo.com
同知宣徽使事
本文来自www.jirehuo.com
同知宣徽院事 本文来自www.jirehuo.com
内省
copyright www.jirehuo.com
内省使。圣宗太平九年初见内省使。 内容来自www.jirehuo.com
内省副使 挤热火www.jirehuo.com
内藏库
挤热火,www.jirehuo.com
内藏库提点。道宗清宁元年见内藏库提点耶律乌骨。 copyright www.jirehuo.com
内侍省
黄门令
内谒者
内侍省押班 内容来自www.jirehuo.com
内侍左厢押班 本文来自www.jirehuo.com
内侍右厢押班 挤热火www.jirehuo.com
契丹、汉儿、渤海内侍都知
左承宣使
右承宣使 挤热火,www.jirehuo.com
内库 内容来自www.jirehuo.com
都提点内库
尚衣库 本文来自www.jirehuo.com
尚衣库使 本文来自www.jirehuo.com
汤药局
都提点、勾当汤药
内侍省官,并见《王继恩》、《赵安仁传》。 内容来自www.jirehuo.com
客省。太宗会同元年置。
都客省。兴宗重熙十年见都客省回鹘重哥。
客省使。会同五年见客省使耶律化哥。 本文来自www.jirehuo.com
左客省使。萧护思,应历初为左客省使。 挤热火,www.jirehuo.com
右客省使 本文来自www.jirehuo.com
客省副使 内容来自www.jirehuo.com
四方馆。 内容来自www.jirehuo.com
四方馆使。高勋,太宗入汴为四方馆使。 内容来自www.jirehuo.com
四方馆副使。道宗咸雍五年,诏四方馆副使止以契丹人充。 挤热火www.jirehuo.com
引进司
引进使。圣宗统和二十八年见引进使韩杞。 本文来自www.jirehuo.com
点签司。 copyright www.jirehuo.com
同签点签司事。兴宗重熙六年见同签点签司事耶律圆宁。 挤热火www.jirehuo.com
礼信司 www.jirehuo.com内容管理系统
勾当礼信司。兴宗重熙七年见勾当礼信司骨欲。 内容来自www.jirehuo.com
礼宾使司
礼宾使。大公鼎曾祖忠为礼宾使。 内容来自www.jirehuo.com
寺官职名总目: 本文来自www.jirehuo.com
某卿。兴宗景福元年见崇禄卿李可封。 www.jirehuo.com内容管理系统
某少卿。耶律俨子处贞为太常少卿。
某丞 挤热火,www.jirehuo.com
某主簿 copyright www.jirehuo.com
太常寺。有博士、赞引、太祝、奉礼郎、协律郎。 内容来自www.jirehuo.com
诸署职名总目:
www.jirehuo.com内容管理系统
某署令。 本文来自www.jirehuo.com
某署丞。 copyright www.jirehuo.com
太乐署。 本文来自www.jirehuo.com
鼓吹署。
法物库。《辽朝杂礼》有法物库所掌图籍。
法物库使
法物库副使 挤热火www.jirehuo.com
崇禄寺。本光禄寺,避太宗讳改。 挤热火,www.jirehuo.com
卫尉寺
挤热火www.jirehuo.com
宗正寺。职在大惕隐司。 本文来自www.jirehuo.com
太仆寺。有乘黄署。
大理寺。有提点大理寺,有大理正,圣宗统和十二年置。 www.jirehuo.com内容管理系统
鸿胪寺 挤热火,www.jirehuo.com
司农寺
诸监职名总目: 挤热火www.jirehuo.com
某太监。兴宗景福元年见少府监马惮。 内容来自www.jirehuo.com
某少监。兴宗重熙十七年见将作少监王企。 www.jirehuo.com内容管理系统
某监丞 挤热火www.jirehuo.com
某监主簿 挤热火,www.jirehuo.com
秘书监。有秘书郎、秘书郎正字。
著作局 copyright www.jirehuo.com
著作郎 挤热火www.jirehuo.com
著作佐郎。杨皙,圣宗太平十一年为著作佐郎。
校书郎。杨佶,统和中为校书郎。 挤热火www.jirehuo.com
正字。开泰元年见正字李万。 copyright www.jirehuo.com
司天监。有太史令,有司历、灵台郎、挈壶正、五官正、丞、主簿、五官灵台郎、保章正、司历监候、挈壶正、司辰、刻漏博士、典钟、典鼓
挤热火,www.jirehuo.com
国子监。上京国子监,太祖置。 本文来自www.jirehuo.com
祭酒
www.jirehuo.com内容管理系统
司业 内容来自www.jirehuo.com
监丞
主簿
挤热火,www.jirehuo.com
国子学
博士。武白为上京国子博士。 copyright www.jirehuo.com
助教 挤热火,www.jirehuo.com
太府监 www.jirehuo.com内容管理系统
少府监 www.jirehuo.com内容管理系统
将作监 挤热火www.jirehuo.com
都水监 本文来自www.jirehuo.com
已上文官。 copyright www.jirehuo.com
诸卫职名总目:
www.jirehuo.com内容管理系统
各卫 www.jirehuo.com内容管理系统
大将军。圣宗开泰七年见皇子宗简右卫大将军。
copyright www.jirehuo.com
上将军。王继忠,统和二十二年加左武卫上将军。 挤热火www.jirehuo.com
将军。圣宗太平四年见千牛卫将军萧顺。 本文来自www.jirehuo.com
折冲都尉 www.jirehuo.com内容管理系统
果毅都尉 内容来自www.jirehuo.com
亲卫 挤热火,www.jirehuo.com
勋卫 内容来自www.jirehuo.com
翊卫
左右卫
本文来自www.jirehuo.com
左右骁卫 copyright www.jirehuo.com
左右武卫 本文来自www.jirehuo.com
左右威卫
本文来自www.jirehuo.com
左右领军卫
左右金吾卫
左右监门卫 挤热火www.jirehuo.com
左右千牛卫 内容来自www.jirehuo.com
左右羽林军 copyright www.jirehuo.com
左右龙虎军 挤热火www.jirehuo.com
左右神武军
左右神策军
挤热火www.jirehuo.com
左右神威军 www.jirehuo.com内容管理系统
已上武官。 内容来自www.jirehuo.com
东宫三师府。凡东宫官多见《辽朝杂礼》。 挤热火www.jirehuo.com
太子太师。太宗大同元年见太子太师李崧。 www.jirehuo.com内容管理系统
太子太傅。世宗天禄五年见太子太傅赵莹。 www.jirehuo.com内容管理系统
太子太保。大同元年见太子太保赵莹。
太子少师。圣宗太平十一年见太子少师萧从顺。
太子少傅。耶律合里,重熙中为太子少傅。
太子少保。大同元年见太子少保冯玉。 copyright www.jirehuo.com
太子宾客院
copyright www.jirehuo.com
太子宾客 挤热火,www.jirehuo.com
太子詹事院 挤热火,www.jirehuo.com
太子詹事 copyright www.jirehuo.com
少詹事
詹事丞
詹事主簿 www.jirehuo.com内容管理系统
太子司直司
本文来自www.jirehuo.com
太子司直
左春坊
太子左庶子
太子中允。圣宗太平五年见太子中允冯若谷。 本文来自www.jirehuo.com
太子司议郎
挤热火www.jirehuo.com
太子左谕德
太子左赞善大夫
文学馆
崇文馆学士 挤热火www.jirehuo.com
崇文馆直学士 内容来自www.jirehuo.com
太子校书郎。圣宗太平五年见太子校书郎韩滦。 挤热火www.jirehuo.com
司经局 内容来自www.jirehuo.com
太子洗马。刘辉,大安末为太子洗马。
太子文学
www.jirehuo.com内容管理系统
太子校书郎。圣宗太平五年见太子校书郎张昱。
太子正字 本文来自www.jirehuo.com
典设局 挤热火www.jirehuo.com
典设郎
宫门局 copyright www.jirehuo.com
宫门郎
www.jirehuo.com内容管理系统
右春坊
www.jirehuo.com内容管理系统
太子右庶子 本文来自www.jirehuo.com
太子中舍人
太子舍人 挤热火www.jirehuo.com
太子右谕德 www.jirehuo.com内容管理系统
右赞善大夫
太子通事舍人
www.jirehuo.com内容管理系统
太子家令寺 挤热火,www.jirehuo.com
太子家令
www.jirehuo.com内容管理系统
丞
挤热火www.jirehuo.com
主簿
太子率更寺
太子率更令 www.jirehuo.com内容管理系统
丞
挤热火,www.jirehuo.com
主簿
挤热火www.jirehuo.com
太子仆寺
太子仆 www.jirehuo.com内容管理系统
丞
主簿 内容来自www.jirehuo.com
太子率府职名总目:
某率。兴宗重熙十四年见率府率习罗。
copyright www.jirehuo.com
太子左右卫率府 本文来自www.jirehuo.com
太子左右司御率府 挤热火www.jirehuo.com
太子左右清道率府 挤热火www.jirehuo.com
太子左右监门率府 www.jirehuo.com内容管理系统
太子左右内率府 本文来自www.jirehuo.com
已上东宫官。 copyright www.jirehuo.com
王傅府
王傅。萧惟信,重熙十五年为燕赵王傅。 挤热火,www.jirehuo.com
亲王内史府 www.jirehuo.com内容管理系统
内史。道宗大康三年见内使吴家奴。 www.jirehuo.com内容管理系统
长史 挤热火www.jirehuo.com
参军
诸王文学馆 挤热火,www.jirehuo.com
诸王教授。姚景行,重熙中为燕赵国王教授。 内容来自www.jirehuo.com
诸王伴读。圣宗太平八年,长沙郡王宗允等奏选诸王伴读。 内容来自www.jirehuo.com
已上诸王府官。
本文来自www.jirehuo.com
◇南面宫官 挤热火www.jirehuo.com
汉儿行宫都部署院。亦曰南面行宫都部署司。圣宗开泰九年改左仆射。 www.jirehuo.com内容管理系统
汉儿行宫都部署。开泰七年见汉儿行宫都部署石用中。 本文来自www.jirehuo.com
汉儿行宫副部署。兴宗重熙十五年见汉儿行宫副部署耶律敌烈。 挤热火www.jirehuo.com
知南面诸行宫副部署。重熙十年见知南面诸行宫副部署耶律褭里。
同知汉儿行宫都部署事。道宗大康三年见同知汉儿行宫都部署事萧挞不也。
www.jirehuo.com内容管理系统
同签部署司事。耶律俨,大康中为同签部署司事。 内容来自www.jirehuo.com
都部署判官。耶律俨,咸雍中为都部署判官。
copyright www.jirehuo.com
十二宫南面行宫都部署司职名总目:
某宫汉人行宫都部署 www.jirehuo.com内容管理系统
某宫南面副都部署 本文来自www.jirehuo.com
某宫同知汉人都部署
弘义宫 copyright www.jirehuo.com
永兴宫
积庆宫 copyright www.jirehuo.com
长宁宫
延昌宫
彰愍宫
本文来自www.jirehuo.com
崇德宫 www.jirehuo.com内容管理系统
兴圣宫 本文来自www.jirehuo.com
延庆宫 copyright www.jirehuo.com
太和宫 www.jirehuo.com内容管理系统
永昌宫 挤热火,www.jirehuo.com
敦睦宫